چگونه از عوارض قوس زیاد کف پا در امان باشیم؟
در کف پای هر انسان بزرگسال یک انحنای رو به بالا وجود دارد که به آن قوس کف پا میگویند. این قوس توسط تاندونها شکل میگیرد. اگر کشیدگی این تاندونها کم باشد فرد دچار صافی کف پا و اگر تاندونها بیش از اندازه کشیده شوند قوس زیاد ایجاد میشود.
قوس زیاد کف پا نوعی ناهنجاری است که در آن کف پای فرد بیش از حد عادی انحنا دارد. این انحنای زیاد باعث میشود فشار بسیاری به برآمدگی کف پا در قسمت نزدیک پنجه و پاشنه پا وارد شود. قوس زیاد کف پا مانند قوس زیاد کمر موجب درد کف پا، درد پاشنه پا ، زانو درد یا کمردرد شود.
درصد ابتلا به عارضه قوس زیاد کف پا، کمتر از صافی کف پا است. این عارضه معمولاً درکودکی و برای هر دو پا رخ میدهد اما میتواند در هر سنی ایجاد شود. اگر قوس کف پا به صورت ناگهانی زیاد شده یا تنها در یک پا ایجاد شود، میتواند ناشی از تروما یا یک بیماری عصبی – عضلانی باشد.
مشکل اساسی در قوس زیاد کف پا از آنجا شروع میشود که پاشنه پا هنگام راه رفتن قادر به جذب شدت ضربه نیست. به همین دلیل فشار زیادی به رباط کف پا وارد میشود و این فشار از کف پا به مچ، زانو، باسن و کمر منتقل و موجب درد و ناراحتی در این مناطق میشود و حتی ممکن است فرد را به بیماری انگشت چکشی مبتلا کند.
چند نوع قوس کف پا وجود دارد؟
قوس زیاد کف پا دارای دو نوع اساسی است:
- نوع سفت: در این نوع از قوس زیاد، بیمار چه در حالت نشسته باشدو چه در حالت ایستاده، قوس کف پای او یکسان است. مشابهی را میبیند. قوس سفت کف پا فشارهای شدید را جذب نمیکندبه همین دلیل فرد فشار زیادی در قسمت پاشنه احساس میکندکه میتواند منجر به مشکلاتی مانند خارپاشنه، درد مچ پا، درد زانو، درد لگن و ... شود.
- نوع انعطافپذیر: نوعی است که قوس کف پا در حالت نشسته و زمانی که فرد وزنی بر روی پا قرار ندهد زیاد است اما در زمان ایستادن و راه رفتن، قوس تا حدودی کاهش مییابد.
علت ایجاد قوس زیاد کف پا چیست؟
چهار علت اصلی برای ابتلای فرد به قوس زیاد کف پا وجود دارد که میتوانند ایجاد کننده یا تشدید کننده این مشکل باشند:
1- ژنتیک: در برخی افراد زمینه خانوادگی برای ابتلا به این مشکل وجود دارد.یعنیافراد با این عارضه به دنیا میآیند و به طور مادرزادی به قوس زیاد کف پا مبتلا هستند.
2- ضربه و آسیب: زمانی که پا دچار آسیب جدی یا ضربه شدید شود ممکن است فرد را در معرض ابتلا به قوس زیاد کف پا نماید. این عامل میتواند شایعترین علت ابتلا به این عارضه باشد و زمانی ایجاد میشود که استخوانهای پا خرد یا دچار سوختگی بسیار شدید شود.
3- بیماریهای عصبی و عضلانی: هر عاملی که اعصاب، تاندونهایا بافتپا را دچار آسیب نماید یا باعث تحلیل آنها گردد میتواند به مرور زمان باعث بروز این عارضه برای فرد شود.
4- استفاده از کفشها و جوراب های تنگ
علائم گودی زیاد کف پا چیست؟
علائم این عارضه طیف وسیعی از مشکلات را دربرمیگیرد که میتواند برای هر فرد متفاوت باشد. اگر به قوس زیاد کف پا مبتلا باشید ممکن است یک یا همه علائم زیر را دارا باشید:
- در هنگام راه رفتن، ایستادن و دویدن درد زیادی را در پاها تجربه میکنید.
- درد و سفتی در قسمت قوس پا و جلوی پای خود احساس میکنید.
- درد در پاشنه پا ناشی از التهاب غلاف کف پا دارید.
- در داخل و یا نزدیک مفصل مچ پا احساس ناراحتی و درد دارید.
- گاهی اوقات زانوها، باسن و قسمت پایینی کمر دچار درد و ناراحتی میشوند.
- انگشتان پایتان مدام به هم گره میخورند.
- انگشتان پاهایتان خمیده شدهاند.
- در ناحیه ساق پا احساس سفتی و خشکی دارید.
- در پای خود، مخصوصاً در دو طرف آن، پینه دارید.
اگر قوس زیاد پا درمان نشود چه عوارضی دارد؟
- اندازه طولی کف پای شما کمتر میشود.
- دچار پیچ خوردگیهای مکرر مچ پا و احتمالا شکستگی مچ یا دیگر استخوانهای پا میشوید.
- به علت فشار زیاد به کف پا ممکن است منجر به زخم پاشنه یا درد زیر پنجه پا شوید. به خصوص در بیماران دیابتی و کسانی که مشکلات گردش خون دارند این مساله بسیار مهم است.
- ابتلا به بیماری انگشت چکشی
- امکان ابتلا به بیماری نوروم مورتون یا گرفتگی کف پا
بیشتر بدانیم: انگشت چکشی چیست و چگونه درمان میشود؟
چگونه گودی کف پا را درمان کنیم؟
قبل از هرگونه اقدامی برای درمان ابتدا لازم است به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا وضعیت شما را به دقت معاینه کند و احتمال وجود هرگونه بیماری عصبی که باعث گودی زیاد کف پا میشود را مورد بررسی قرار دهد. درمان این عارضه با توجه به اینکه چه عاملی باعث بروز آن شده و قوس کف پا از چه نوعی است متفاوت است. به طور مثال، اگر قوس زیاد کف پا انعطافپذیر باشد ممکن است نیاز به هیچگونه درمانی نداشته باشد.
اقدامات درمانی که پزشک به شما پیشنهاد میکند میتواند شامل موارد زیر باشد:
- کفشطبی بپوشید. کفشی که کفی و عمق مناسبی داشته باشد به طوری که بتواند از قوس کف پا به خوبی حمایت کند و به کاهش درد و بهبود راه رفتن کمک کند. پیش از این گفته شد که صافی کف پا میتواند سبب ایجاد خارپاشنه در فرد شود بنابراین استفاده از کفش طبی مخصوص خار پاشنه و دمپایی طبی خارپاشنه با ایجاد قوس طبیعی پا علاوه بر درمان صافی کف پا امکان ایجاد خارپاشنه در فرد را کاهش میدهد.
برای مشاهده انواع کفش طبی زنانه کلیک کنید.
بیشتر بدانیم: 10 روش شگفت انکیز درمان خارپاشنه در بارداری
- اگر اضافه وزن دارید سعی کنید وزن خود را کاهش دهید تا بار اضافی را از روی پاهای خود بردارید.
- پد سیلیکونی که برای قوس زیاد کف پا ساخته شده اند میتوانند برای کاهش فشار وارده به نواحی دردناک مورداستفاده قرار گیرد.
برای مشاهده و خرید پد محافظ کف پا کلیک کنید
- از روشهای فیزیوتراپی مانند لیزر درمانی برای کاهش التهابهای ناشی از این عارضه میتوانید استفاده کنید.
- در صورت وجود پینه و میخچه آنها را درمان کنید
- از کفی طبی مخصوص قوس زیاد کف پا استفاده کنید. این کفیها برای کاهش ضربه و کمک به توزیع مجدد فشار وارد شده به کف پا بسیار مفید هستند.
- برخی از اُرتزها که به صورت سفارشی و از مواد نیمه سخت ساخته میشود یا بریسها اصلاحکنندههای بسیار خوبی هستند و برای جلوگیری از برگشت پا به سمت بالا بسیار کمک کننده است.
- قبل از اینکه مشکل کف پای شما حاد شود بهتر است با ماساژ دادن پا، نگشتان پا، ساق پا و نواحی متاتارسال(زیر پنجه) درد پاهای خود را تسکین دهید. این کار از سفت شدن بیشتر عضلات پا جلوگیری میکند.
- انجام تمرینات و ورزشهای مخصوص برای اصلاح قوس یا گودی زیاد کف پا و کاهش درد و عوارض ناشی از آن که در اینجا به چند مورد از این تمرینات اشاره میکنیم:
* حرکت کششی با حوله: روی زمین بنشینید و پاهای خود را دراز کنید و یک حوله را دور کف پای دردناک خود قرار دهید و آن را به سمت خود بکشید دقت کنید که پاها باید حتما صاف باشند. این حالت را 15 تا 30 ثانیه حفظ کنید و سپس کمی استراحت کنید و دوباره آن را تکرار کنید. روزی سه الی پنج بار این تمرین را انجام دهید.
* حرکت کششی با دیوار: مقابل دیوار بایستید و به اندازه یک قدم از دیوار فاصله بگیرید و کف دستان خود را روی دیوار قرار دهید. در حالی که پاشنه پایتان روی زمین است سعی کنید هر دو زانو را خم کرده و بدن را خیلی آرام به سمت جلو متمایل کنید.
* فشردن انگشتان پا: انگشتان دست را بین انگشتان پا قرار داده و تا جایی که میتوانید به مدت 10 ثانیه انگشتان پا را فشار داده، سپس به حالت اول بازگشته و استراحت نمایید.
* برداشتن توپ یا تیله: سعی کنید با استفاده از انگشتان پا توپ کوچک یا تیلههایی را از روی زمین برداشته و داخل یک ظرف بیندازید.
- جراحی: در صورتی که گودی کف پا خیلی زیاد باشد و فرد درد و ناراحتی زیادی را حس میکند جراحی آخرین راه حل است. هدف از جراحی، کاهش درد و بهبود عملکرد پا و همچنین جلوگیری از خطر شکستگی استخوان پا و کشیدگی مچ پا است. دوره بهبودی بعد از جراحی گودی کف پا معمولا 6 تا 12 ماه است.
سخن پایانی
قوس بیش از حد کف پا عارضهای است که ممکن است درمان آن با سختیهایی همراه باشد. اما داشتن اطلاعات کافی در مورد انواع، علل و علائم این عارضه و همچنین روشهای درمانی میتواند کمک زیادی به بهبود وضعیت شما نماید. اما استفاده مداوم از کفش طبی و اصلاح کننده های کف پا، شما را در درمان این بیماری بسیار یاری میکنند.
آیا قوس زیاد پا میتونه روی تعادل هم تاثیر بذاره؟
پاسخ: بله قوس زیاد پا می تواند بر روی اعصاب پا تاثیرات منفی گذاشته که این مر در طولنی مدت می تواند بر روی تعادل فرد نیز تاثیر بگذارد.
من پسرم ارثی به صافی کف پا مبتلا هست پدرشوهرم و همسرم هم کف پاشون صاف هست اگر تصمیم به جراحی داشته باشم از چه سنی میتونم پاش رو عمل کنم؟
پاسخ: سن مناسب در جراحی پا در افراد متفاوت است و با معاینه تشخیص داده می شود امکان جراحی در کودکان از 8 سالگی وجود دارد و بهترین زمان 12 سالگی است