نوروم مورتون(Morton Neuroma) نوعی التهاب خوش خیم در امتداد عصب پا است. این التهاب باعث ضخیم شدن بافت‌های اطراف عصب‌هایی می‌شود که به انگشت پا منتهی می شود و می‌تواند منجر به درد، سوزش سینه پا یا انگشتان، گزگز و یا خواب‌رفتگی پا شود. علت اینکه چرا عصب شروع به تورم می‌کند، دقیقا مشخص نیست اما وقتی دچار تورم و التهاب شد، استخوان‌ها و رباط‌ها به اعصاب فشار می‌آورد و باعث ایجاد درد، سوزش، بی‌حسی و سوزن سوزن شدن در انگشتان پا می‌شود. این بیماری نوروم مورتون، نوروم انگشتی، نوروم کف پا یا نوروم جلوی پا نامیده می‌شود که معمولا بین انگشتان سوم و چهارم پا ایجاد می‌شود. این عارضه معمولا در یکی از پاها ایجاد می‌شود و درگیر شدن هر دو پا به صورت همزمان نادر است.
این بیماری در زنان ۱۰ برابر بیشتر از مردان دیده می‌شود و یکی از دلایل اصلی آن پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند و پنجه باریک است.
درد و سوزش ناشی از این عارضه ممکن است با توجه به کفشی که می‌پوشید و مدت زمانی را که روی پاهای خود می‌ایستید به وجود آید و به خودی خود از بین برود. درمان‌های پیشگیرانه و اصلاح سبک زندگی در بیش از ۸۰% افراد مبتلا به نوروم مورتون مفید واقع می‌شود. اما اگر علائم این بیماری شدید و عوارض آن زیاد باشد ممکن است پزشک روش جراحی را پیشنهاد نماید.
علت گرفتگی پا چیست؟
علت اصلی گرفتگی کف پا فشار و تحریک مداوم به کف پا یا انگشتان پا است که می‌تواند زخم یا التهابی را در ناحیه آسیب به وجود آورد و باعث رشد بافت پیوندی و انسداد در شریانها شود. این عامل باعث می‌شود مواد مغذی یا اکسیژن به اعصاب نرسد و به همین دلیل اعصاب آن ناحیه دچار اختلال یا تخریب می‌شوند. عوامل بسیاری وجود دارند که این فشار و تحریک مزمن را در پا موجب می‌شوند. مانند:
1- پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند خصوصا کفش‌هایی که پاشنه بلندتر از 5 سانتی‌متر دارند می‌تواند فشار مضاعفی بر کف پا وارد کند. همچنین کفش‌هایی که پنجه باریک و نوک تیز دارند انگشتان پا را بیش از حد به هم می‌فشارد و حرکات آنها را محدود می‌کند.
2- پاهایی که محدب هستند و برآمدگی زیادی روی آنها وجود دارد.
3- کسانی که انحراف انگشت شست پا یا هالوکس والگوس دارند بیشتر مستعد ابتلا به نوروم مورتون هستند.
4- افرادی که کف پای صاف دارند یا قوس بیش از اندازه کف پا دارند به دلیل بی‌ثباتی اطراف مفاصل انگشتان پا، ممکن است به این بیماری دچار شوند.
بیشتر بدانید: چگونه از عوارض قوس زیاد کف پا در امان باشیم؟
5- برخی بیماری‌ها ممکن است عامل ایجاد یا تشدید کننده این بیماری باشند مانند پینه یا انگشت چکشی.
6- انجام برخی ورزش ها مانند دومیدانی که فشار مضاعفی به پا وارد می‌کند ممکن است اعصاب پا را نیز درگیر کند
7- صدمه یا آسیب‌هایی که ممکن است طی حوادثی به پا وارد شود نیز ممکن است فرد را به نوروم مورتون مبتلا کند.
علائم و نشانه‌های نوروم مورتون چیست؟
در این بیماری ظاهر پا کاملاً طبیعی است و معمولا هیچ نشانه بیرونی مثل برآمدگی یا تورم وجود ندارد، اما ممکن است علائم و نشانه هایی مانند موارد زیر را تجربه کنید:
* در زیر پنجه پا درد و سوزشی در کف پا احساس می‌کنید که ممکن است در انگشتان هم منتشر شود که با فعالیت و پوشیدن کفش بیشتر می‌شود.
* ممکن است احساس خواب رفتگی، گزگز یا سوزن سوزن شدن در انگشتان پا داشته باشد.
* در هنگام راه رفتن احساس کنید که سنگریزه داخل کفشتان وجود دارد یا جورابتان در داخل کفش چین خورده است.
بیشتر بدانید: گزگز پا و روش‌های درمان آن
روش‌های تشخیص مورتون نروما چیست؟
در هنگام مراجعه به پزشک، جهت تشخیص در ابتدا پزشک معالج اقدام به بررسی و معاینه پا می‌کند. در روش معاینه فیزیکی با فشار دادن دو طرف پا و عصب انگشتان پا به بررسی نورون مورتون می‌پردازد. احساس درد در چند ناحیه از پا و انشگتان پا می‌تواند از علائم التهاب پا باشد و جای نگرانی در رابطه با نرومای مورتون نباشد. در هنگام مشکوک شدن به نوروم مورتون از یکی از روش‌های زیر را جهت تشخیص در نظر می‌گیرد:
- اشعه ایکس
- ام آر آی(MRI)
- سونوگرافی
نوروم مورتون چگونه درمان می‌شود؟
- کفش‌های طبی با پنجه های پهن و بزرگ و همچنین پاشنه‌های کوتاه که فشار زیادی را به پنجه پا وارد نیاورند بپوشید. همانطور که پیش از این گفته شد کسانیکه به انحراف انگشت پا مبتلا هستند امکان ابتلا به نوروم مورتون در آنها بیشتر می‌شود بنابراین استفاده از کفش مخصوص هالوکس والگوس یک روش پیشگیری و درمانی مناسب است.
برای مشاهده انواع کفش طبی کلیک کنید
- برای کاهش درد و عوارض مورتون نروما از داروهای مسکن و داروهای ضدالتهابی مانند ناپروکسن استفاده کنید.
- تزریق چند مرتبه کورتیکوستروئید در محل درد می‌تواند به کاهش درد گرفتگی کف پا کمک کند.
- ماساژ پا و بافت‌های نرم و حرکت دادن مفصل توسط پزشک برای بهبود عملکرد اعصاب و تحرک پا بسیار مفید است.
- در داخل کفش از کفی طبی که فشار و ضربه وارد شده به زیر پنجه پا را به خوبی پوشش می‌دهد استفاده کنید.
برای مشاهده انواع کفی طبی کلیک کنید
- فیزیوتراپی هم از روش‌های درمانی موثر است که در آن تراپیست با معاینه بیمار و تشخیص شدت عارضه، نوع درمان مناسب برای بیمار را تعیین می‌کند
- استفاده از پدهای مخصوص پا و ارتزها و اصلاح کننده‌ها، فشار وارد شده بر عصب را می‌کاهد و باعث کاهش درد در ناحیه آسیب دیده می‌شود. از آنجاییکه بیماری نوروم مورتون باعث فشار در انگشتان پا می‌شود بنابراین استفاده از جداکننده انگشتان باعث کاهش درد و درمان این بیماری می شود.
برای مشاهده انواع پد متاتارسال کلیک کنید
- ورزش و تمرینات کششی می‌توانند برای بهبود درد و کمک به فرد در انجام فعالیت‌های روزانه بسیار موثر باشند.
- روش‌های پزشکی بسیاری برای کاهش درد و التهاب عضلات، شریانها و اعصاب پا وجود دارد که همگی با توجه به نوع بیماری، علت ایجاد و شدت عارضه با تشخیص پزشک متخصص می‌تواند انجام گیرد. روش‌هایی مانند: اولتراسوند، تحریک الکتریکی، سرما درمانی، لیزر سرد، اوزون درمانی، تزریق پلاسمای غنی از پلاکت، شاک ویو تراپی و حتی طب سوزنی، روش‌های درمانی بسیار مفیدی برای تسکین و ترمیم بافت‌های آسیب دیده در بدن به شمار می‌روند که هر کدام مزایای خاص خود را دارند.
- در صورتی که اقدامات فوق را انجام دهید در ۸۰ درصد موارد مشکل شما حل خواهد شد. اما در صورتی که همچنان درد دارید و احساس ناراحتی زیادی می‌کنید که فعالیت روزانه شما را تحت تاثیر قرار داده ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشید. هدف از انجام جراحی خارج کردن توده عصبی یا آزاد کردن بافت‌های اطراف عصب است.
عمل جراحی مورتون نروما به چه طریقی می‌باشد؟
در صورت عدم رفع و بهبود نروم مورتون پزشک توصیه به عمل جراحی می‌نماید. عمل جراحی به روش‌های زیر می‌تواند صورت پذیرد:
* نیورکتومی(Neurectomy) که با جداسازی بخشی از عصب پا همراه است.
* کاهش فشار از روی عصب پا و بافت‌های اطراف پا
سخن پایانی
اگر به بیماری نوروم مورتون مبتلا شده‌اید بهتر است کمی بیشتر از قبل مراقب پاهای خود باشید. اقدامات درمانی به موقع می‌تواند این مشکل را به طور کامل رفع نماید. برای پیشگیری از ابتلا به این عارضه یا عود مجدد آن پوشیدن کفش‌های طبی که دارای پاشنه‌های کوتاه، پنجه پهن و پشتیبانی خوب قوس پا باشند را هیچوقت فراموش نکنید.
منبع:
من به دکتر مراجعه کردم و دکتر بهم گفت که احتمالا به نوروم مورتون مبتلا هستم میخواستم بدونم عوارض بلند مدت این بیماری چی هست؟
پاسخ: نوروما رشد بافتی در اطراف اعصاب است که می تواند در تعدادی از نقاط بدن رخ دهد. اگرچه خوش خیم (غیر سرطانی) است ، اما این رشد می تواند عصب را به دام بیندازد و باعث فشار و درد شود. در صورت عدم درمان ، ممکن است باعث آسیب دائمی عصب شوند و اختلالاتی را در زمان راه رفتن ایجاد کند.
آیا نوروم مورتون قابل درمان است؟
پاسخ: بله ولی در صورتی که به موقع درمان نشود می تواند منجر به آسیب دائمی اعصاب پا گردد