چگونه خارپاشنه را در کودکم درمان کنم؟

یکی از آسیب هایی که ممکن است در پای کودکان به وجود آید درد در ناحیه پاشنه پای آنها است. شاید برخی والدین این درد را به خاطر جنب و جوش و دویدن زیاد کودک تلقی کنند اما بهتر است این دردها را جدی بگیریم و در صورت بروز مشکل، اقدام به موقع انجام دهیم تا آنها را از عوارضی که ممکن است سالها دامنگیرشان  باشد در امان نگه داریم. ممکن است کودک از درد در ناحیه پاشنه پای خود شکایت کند.

 چند علت برای این درد ممکن است وجود داشته باشد:

1. آسیب‌دیدگی پا: هر گونه آسیب واردشده به پاشنه پای کودک مثل ضربه، شکستگی و فشار بیش از حد به پاشنه ممکن است سبب بروز درد پاشنه در کودک شوند. اگر درد پای کودک شما ناشی از چنین آسیب‌هایی است لازم است بلافاصله به پزشک مراجعه کنید و اقدامات درمانی لازم را انجام دهید.
2. پوشیدن کفش نامناسب: گاهی ممکن است درد کف پای کودک ناشی از پوشیدن کفش نامناسب و پیاده‌روی یا دویدن با آن باشد. کفش‌های پاشنه بلند هیچ‌گاه گزینه مناسبی برای کودکان نیستند یا کفش‌هایی که تنگ باشند و سایز پای آنها نباشد ممکن است سبب بروز درد شدید در ناحیه پاشنه یا کف پاهای آنها شوند. انتخاب کفش مناسب یا یک کفی طبی مخصوص کودکان، می‌تواند درد کف پا را در کودکان به مقدار زیادی تسکین دهد.

3. خار پاشنه: این عارضه در اثر رشد یک زائده استخوانی در پاشنه پای کودک بروز پیدا می‌کند و می‌تواند منجر به درد شدیدی در پاشنه پای کودک شود و بیشتر در کودکانی شایع است که به مدت طولانی با پای برهنه راه می‌روند و می‌دوند و فشار زیادی به پاهای خود وارد می‌کنند.

4. سندروم سیور: بیماری سیور که سندرم پاشنه دردناک نیز نامیده می‌شود، معمولا در کودکانی ایجاد می‌شود که فعالیت زیاد دارند و ورزش می‌کنند. این بیماری یک اختلال در رشد است که باعث درد مکرر یا گاه و بی‌گاه در پاشنه پا می‌شود. اگر اقدام درمانی به موقعی انجام نشود، ممکن است وضعیت کودک وخیم تر شود و دچار لنگیدن شود

در اینجا عارضه خارپاشنه را به طور دقیق‌تر بررسی و روش‌های درمانی برای این بیماری را بیان می‌کنیم:

 خار پاشنه تجمع رسوبات کلسیمی‌است که به صورت یک زائده استخوانی زیر پاشنه به وجود می‌آید. خار پاشنه به علل مختلف ایجاد می‌شود، اما التهاب و تحریک فاشیا پلانتار می‌تواند علت اصلی آن باشد. فاشیا پلانتار بافت نرم کف پا است که پنجه را به پاشنه متصل می‌کند. در صورتیکه این بافت دچار آسیب شود درد تیز و آزاردهنده‌ای در پاشنه حس می‌شود که صبح ها هنگام بیدار شدن از خواب و برداشتن اولین قدم ها بیشتر است و علت آن بی حرکت ماندن فاشیا پلانتار در طول شب می‌باشد که باعث سفت شدن آن می‌شود. وقتی کودک به پایش فشار می‌‌آورد و سعی میکند بایستد، فاشیا کشیده شده و درد آغاز می‌شود. بعد از برداشتن چند قدم، فاشیا شل می‌شود و درد آرام می‌شود اما بعد از راه رفتن طولانی، دویدن یا ورزش سنگین ممکن است مجددا درد به سراغ کودک بیاید.

التهاب فاشیا پلانتار علت اصلی ایجاد خار پاشنه در کودکان است. این التهاب ممکن است در اثر ضربه و آسیب به وجود آید یا در اثر فشار زیادی که به آن وارد می‌شود. علل دیگر التهاب فاشیا و ایجاد خارپاشنه  کودکان می‌تواند موارد زیر باشد:

1. استفاده بیش از حد از پا: فعالیت هایی مانند دویدن و پریدن‌های مکرر خصوصا اگر روی سطوح سفت انجام گیرد موجب ساییده شدن پاشنه و آسیب به کف پا یا همان فاشیا پلانتار می‌شود.
2.  استفاده از کفش‌های نامناسب: پوشیدن کفش‌های پاشنه دار می‌تواند دختران را مستعد ابتلا به این عارضه نماید . به علاوه استفاده نکردن از کفش‌های ورزشی استاندارد در حین ورزش می‌تواند به پای کودکان آسیب وارد کند. کودکان در سن رشد خود، در زمانی که بافت‌ها و استخوان‌هایشان هنوز به خوبی شکل نگرفته‌اند، نیاز به کفش‌هایی دارند که به خوبی از پاهایشان محافظت کند. کفش‌ها و کفی‌های طبی با توزیع مناسب و یکنواخت فشار روی تمام کف پا از فشار وارد شدن بر یک ناحیه می‌کاهد و از آسیب به کف پا جوگیری می‌کند.
3. اضافه وزن: هر چه وزن کودک بیشتر باشد اضافه بار بیشتری بر روی پاها وارد می‌شود. پس بهتر است برنامه غذایی مناسبی برای کودکان چاق فراهم شود تا وزن خود را کم کنند.
4. راه رفتن با پای برهنه: راه رفتن روی سطوح سفت مثل کاشی، سرامیک و آسفالت خیابان آن هم با پای برهنه آسیب زیادی به کف پای کودک وارد می‌کند و باعث ساییده شدن پاشنه پای او می‌شود. به طور کلی عضلات و رباط‌های پا، ضربه و استرس هنگام راه رفتن را دفع می‌کنند. اما روی سطوح سفت عضلات پا خسته می‌شوند و رباط‌ها و کپسول‌ها شل می‌شوند. به همین دلیل کارایی آنها کم می‌شود.

5. قوس کف پا در کودکان: صافی کف پا یا قوس بیش از اندازه کف پای کودکان می‌تواند به عنوان یک عامل زمینه ساز در ایجاد درد پاشنه پای کودکان و ایجاد خارپاشنه موثر باشد.

1. تمرینات کششی: گرفتگی و سفتی عضلات ساق پا باعث می‌شود که فشار بیشتری به فاشیا پلانتار وارد شود و در نتیجه کودک به درد خار پاشنه مبتلا شود. انجام روزانه تمرین‌های کششی باعث افزایش انعطاف‌پذیری عضلات و تاندون‌های پای کودک می‌شود و می‌تواند درد را تسکین دهد. در اینجا به دو نمونه از این تمرین‌های کششی اشاره می‌کنیم:

• یکی از تمرین‌های مفید برای کشش عضلات ساق پا و فاشیا پلانتار، ایستادن روی پله است به گونه‌ای که فقط جلوی پاها روی پله قرار گیرند و پاشنه‌ها آویزان باشد. برای اینکه کودک تعادل خود را حفظ کند دستهای او را بگیرید یا از نرده راه پله کمک بگیرد. سپس به آرامی‌پاشنه‌ها را پایین ببرد. با این کار باید کشش در عضله ساق پا و کف پا حس شود کشش را 10 ثانیه حفظ کند، سپس کمی ‌استراحت کند و مجددا این تمرین را انجام دهد کودک را تشویق کنید تا این حرکت را روزانه 10 بار به آهستگی تکرار کند.
• تمرین دیگر برای تقویت عضلات کف پا و مچ پا کودک این است که از کودک بخواهید یک توپ کوچک یا بطری کوچک را زیر پای خود بغلطاند. اگر در داخل بطری آب بریزید و آن را در فریزر قرار دهید تا یخ بزند به تسکین درد کمک بیشتری می‌کند.

قبل از انجام هر نوع تمرین‌ کششی بدن را باید گرم نمود، چون بافت‌های سرد به خوبی کشیده نمی‌شوند. بعد از تمرین هم، به مدت 20 ـ 30 دقیقه کیسه یخ را روی پاشنه کودک بگذارید تا درد یا ناشی از این تمرین‌ها کم شود.

2. ماساژ: ابتدا به کف پای کودک یک پماد مسکن یا کرم‌های ورزشی بمالید سپس با استفاده از یک وسیله لوله مانند مثل وردنه کف پای او را ماساژ دهید.

3. دارو: برای کاهش التهاب و تسکین درد می‌توانید با تجویز پزشک از داروهای ضدالتهابی مانند آسپرین یا ایبوپروفن استفاده کنید. وقتی درد کودک تسکین یابد بهتر می‌تواند تمرین‌های کششی را انجام دهد.
4. آتل شبانه: این آتل‌ها که از داروخانه ها یا تجهیزات پزشکی تهیه می‌شوند، پا را در زاویه 90 درجه نگه می‌دارند تا پنجه پا در طول شب، رو به پایین قرار نگیرد. با بستن این آتل ها درد صبحگاهی کاهش پیدا می‌کند.
5. کفی طبی و پد خارپاشنه: استفاده از کفی نرم و استاندارد در داخل کفش باعث توزیع مناسب فشار بر روی پا می‌شود و ضربه و استرس را از روی پاشنه برمی‌دارد. در صورتی که کودک به خار پاشنه مبتلا شده باشد، پد مخصوص خارپاشنه هم می‌تواند فشار را از روی پاشنه‌ای که بیش از حد کار کرده بردارد، و با استراحت دادن به پاشنه فرایند التیام را تسریع ‌بخشد.

برای مشاهده و خرید انواع کفی طبی و پد خارپاشنه کلیک کنید.

6. کفش مناسب: انتخاب یک کفش خوب و مناسب برای کودک بسیار مهم است زیرا کودکان در طول روز مدام در حال دویدن و بازی کردن هستند. کفش در صورتی که نرم و انعطاف پذیر نباشد کفی مناسبی نداشته باشد یا سایز آن مناسب پای کودک نباشد می‌تواند به پای کودک آسیب بزند. کفشی را برای کودک انتخاب کنید که از مواد با کیفیت ساخته شده باشد. نرم و انعطاف پذیر باشد. کفی آن باید بتواند جلوی ضربه و فشارهای وارد شده از زمین را بگیرد. برای حل مشکل درد پاشنه کودک، کف کفش نباید کاملا تخت باشد یا پاشنه آن بلند باشد. کفش های طبی شیب استانداردی بین 1-2 سانت دارند و از فشار زیاد بر روی ساق پا جلوگیری می‌کنند. علاوه بر این استفاده از دمپایی خارپاشنه در منزل می تواند درد ناشی از راه رفتن و ایستادن‌های طولانی مدت را به صورت چشمگیری کاهش دهد.
7. فیزیوتراپی: فیزیوتراپی می‌تواند برای تقویت و کشش فعال عضلات کف پا و پایین پا بسیار مفید باشد.
8. جراحی: در صورتیکه هیچ کدام از این درمان‌ها موثر نباشند و کودک همچنان از درد پاشنه خود رنج ببرد ممکن است پزشک روش جراحی را به او پیشنهاد کند.

 سخن پایانی

کودکان سالهای حساس رشد خود را سپری می‌کنند. پاها برای آنها اعضایی بسیار حیاتی هستند. آنها در طول روز بر روی پاهای خود می‌دوند و جنب و جوش می‌کنند پس باید بتوانیم از پاهای آنها به خوبی مراقبت کنیم. راه‌ مراقبت از سلامت پای کودکان را یاد بگیرید و به آنها کمک کنید تا از داشتن پاها و مفاصل سالم در تمام طول زندگی خود لذت ببرند.