داغ شدن کف پا احساس نسبتا شایعی است که اغلب در طول شب رخ می دهد و ممکن است شدت آن از خفیف تا شدید متغیر باشد. در بعضی موارد، داغی کف پا در شب آنقدر شدید است که مانع خواب فرد شود. در بعضی شرایط نیز ممکن است داغی کف پا همراه با احساس سوزن‌سوزن شدن، گزگز، مور مور، بی‌حسی، قرمزی و تورم کف پا باشد. غالبا بیماری‌های زمینه‌ای و شرایط پزشکی باعث داغ شدن کف پا می‌شود و در صورت درمان این بیماری‌ها، احساس داغی و علائم آن تسکین می‌یابد.
به طور معمول داغی کف پا ربطی به فصل ندارد. اما برخی موارد نشان می‌دهد که در زمان سرد بودن هوا علائم آن شدیدتر می‌شوند. داغی کف پا ممکن است به دلایل بسیار متفاوتی ایجاد شود. اما در هر صورت علت اصلی احساس داغی کف پا، رشته‌های عصبی پوست است. برخی از علل و بیماری‌های زمینه‌ای باعث آسیب‌های عصبی در این رشته‌ها می‌شوند. این آسیب عصبی مدام به مغز پیام ارسال می‌کند و این پیام‌ها به شکل داغی یا سوزن سوزن شدن احساس می‌شود. این احساس معمولا در انگشتان و کف پا ایجاد می‌شود زیرا طولانی‌ترین و آسیب پذیرترین عصب‌ها در این نقاط قرار گرفته است.
فهرست مطالب
علت داغ شدن کف پا چیست؟
-
کمبود ویتامین‌ها و مواد مغذی
سیستم اعصاب بدن برای اینکه بتوانند عملکرد صحیحی داشته باشند به ویتامین‌ها و مواد مغذی خاصی نیاز دارد. کمبود مواد مغذی به دلایلی مثل بارداری، افزایش سن، اختلالات اشتها، سوءمصرف الکل یا وضعیت نامناسب اقتصادی سبب بروز آسیب‌های عصبی و داغ شدن کف پا می‌شود. این کمبود در موادی مانند فولات، ویتامین B6 و ویتامین B-12 می‌تواند منجر به بروز یک نوروپاتی شدید و داغ شدن کف پا شود.
-
نوروپاتی دیابتی
یكی از شایع ترین دلایل داغ شدن کف پا نوروپاتی دیابتی است. نوروپاتی دیابتی از عوارض ابتلا به دیابت و قند بالا است که موجب آسیب دیدن اعصاب خصوصا عصب‌های پا می‌شود.
-
بارداری
در بارداری به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش دمای بدن، اضافه وزن و فشار بر روی پاها و همچنین افزایش میزان مایعات بدن ممکن است باعث به وجود آمدن نوروپاتی در پاها و احساس داغی و سوزش در آنها شود.
-
یائسگی
در یائسگی نیز به دلیل ایجاد تغییرات هورمونی ممکن است دمای بدن افزایش یابد و خانم‌ها احساسی از داغ شدن کف پا را تجربه کنند.
-
سندرم تونل تارسال
سندرم تونل تارسال به شرایطی گفته می‌شود که در آن عصبی که از مچ به کف پا می‌رود به دلیل تورم یا آسیب دیدگی فشرده شود و منجر به احساس درد، سوزش یا داغی در کف پا شود.
-
عفونت قارچی
ابتلا به نوعی عفونت قارچی که به بیماری پای ورزشکاران معروف است می‌تواند منجر به داغ شدن کف پا شود. درمان سریع این عفونت بسیار مهم است زیرا می‌تواند به سایر نواحی بدن و حتی افراد دیگر انتشار پیدا کند.
-
قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین
قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین مانند آرسنیک، سرب یا جیوه می تواند عملکرد سیستم عصبی بدن را مختل کند و باعث احساس سوزش یا داغی در دست و پاها شود.
-
شیمی درمانی
غالبا برای درمان انواع سرطان از شیمی درمانی استفاده می‌شود. این روش می‌تواند منجر به آسیب عصبی و بروز علائمی مانند داغی کف پا و احساس سوزن سوزن شدن دست و پاها شود.
-
بیماری مزمن کلیوی
درصورتی که فرد به بیماری مزمن کلیوی مبتلا شود، بدن قادر به از بین بردن سموم از طریق ادرار نخواهد بود. به مرور زمان این سموم در بدن تجمع می‌یابد و باعث ایجاد آسیب به رشته‌های عصبی پا و بروز احساس داغی و سوزش در کف پا شود.
-
کم کاری تیروئید
کاهش سطح هورمون تیروئید در بدن یکی از علل بروز آسیب به اعصاب پا است. کم کاری تیروئید می‌تواند منجر به احساس داغی یا سوزن سوزن شدن در پاها، بازوها یا دست‌ها شود
-
سوء مصرف الکل
یکی دیگر از دلایل شایع احساس داغی در پاها، مصرف بیش از حد الکل یا نوروپاتی الکلی است که می‌تواند منجر به آسیب عصبی در پا و سایر اعضای بدن شود. زیرا الکل باعث ایجاد تداخل در توانایی بدن برای جذب مواد مغذی می‌شودکه برای عملکرد صحیح عصبی، بسیار مهم و حیاتی هستند.
-
اریتروملالژیا
اریترومالالژیا (Erythermalgia) یک بیماری نادر است که بیشتر پاها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری باعث درد شدید، قرمزی و احساس داغ شدن کف پا و دست می‌شود.
-
واسکولیت
واسکولیت نوعی التهاب در رگ‌های خونی است که باعث می‌شود جریان خون در اندام های بدن کاهش یابد و منجر به آسیب به اعصاب و بافت‌های بدن شود. این آسیب ابتدا پاها را درگیر می‌کند و موجب احساس داغی در کف پا، سوزش و سوزن سوزن شدن در پاها شود.
-
چربی خون
مصرف مداوم غذا‌های چرب و فست فود احتمال بروز بیماری چربی خون را افزایش می‌دهد. یکی از علائم این بیماری داغ شدن کف پا همراه با مور مور شدن و سوزن سوزن شدن پاها است.
-
سبک زندگی
پوشیدن کفش های نامناسب، ایستادن یا راه رفتن طولانی مدت، به خصوص در هوای گرم یکی از دلایلی است که می‌تواند منجر به داغ شدن و یا احساس سوزش در پا شود.
علائم داغی کف پا
بسته به اینکه داغی کف پا به چه علتی ایجاد شده باشد و بیماری زمینه‌ای آن چیست، علائم متفاوتی ممکن است با آن همراه باشند. احساس داغی کف پا ممکن است به تنهایی یا با سوزش، خارش یا بی حسی همراه باشد. ممکن است به هنگام استراحت و یا در زمان راه رفتن و حرکت کردن احساس شود. مدت‌زمان و میزان عود این عارضه با توجه به علل زمینه‌ای آن بسیار متفاوت است. داغ شدن پاها اگر به دلیل آسیب‌های فیزیکی باشد معمولا به‌طور ناگهانی شروع می‌شود اما این احساس داغی در اثر نوروپاتی محیطی به‌تدریج ایجاد شده و با گذر زمان تشدید می‌شود. داغ شدن کف پا ممکن است با علائم دیگری نیز همراه باشد مثل:
- خونریزی
- تاول
- قرمز شدن و تورم
- خارش یا دیگر احساس‌های غیرطبیعی در پاها
- حساسیت شدید نسبت به لمس
- مشکلات کف پا مثل زخم و درد استخوان و مفاصل
- اختلالات تعادل
- ضعف عضلانی
- احساس درد به هنگام راه رفتن
- کاهش توانایی احساس درد و تغییرات دما
- درد شدید که ممکن است به هنگام شب شدیدتر باشد.
- اختلالات خواب
احساس داغی کف پا چگونه درمان می‌شود؟
مهم‌ترین راه‌حل داغ شدن کف پا، متوقف کردن شرایط آسیب عصبی است. در برخی از موارد درمان بیماری‌های زمینه‌ای که باعث بروز این عارضه شده‌اند، باعث بهبود علائم ناشی از آن می‌شود. مثلا در افراد مبتلا به نوروپاتی دیابتی، نگه داشتن سطح قند خون در حد طبیعی باعث کنترل آسیب عصبی و از بین رفتن احساس داغی کف پا می‌شود. این کار با تغییر در برنامه غذایی، استفاده از داروها و تزریق انسولین محقق می‌شود.
به طور کلی افرادیکه به هر نوع نوروپاتی یا آسیب عصبی مبتلا هستند که باعث گرم شدن کف پا می‌شود، باید از آسیب بیشتر به عصب جلوگیری کنند. با استفاده از روش‌های زیر می‌توان جلوی آسیب به اعصاب را گرفت:
- به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق داغی کف پای شما مشخص شود و برای درمان علل زمینه‌ای احتمالی اقدام کنید.
- از مکمل‌های غذایی مثل ویتامین B12 برای جبران کمبود مواد مغذی در بدن استفاده کنید.
- ممکن است برای درمان بیماری‌های مزمن کلیوی و از بین بردن مواد سمی که باعث ایجاد نوروپاتی و گرم شدن کف پا شده‌اند، به عمل دیالیز احتیاج داشته باشید.
- از پاهای خود به خوبی مراقبت کنید. هر روز آنها را بررسی کنید. در صورتیکه پاها دچار بی حسی شده باشند بیمار درد را حس نخواهد کرد و ممکن است آسیب های وارد شده با پا را نیز متوجه نشود. برای مراقبت بهتر هر شب پاها را با آب گرم شستشو داده و سپس ماساژ دهید. ماساژ پا باعث بهبود گردش خون در پاها می‌شود و علائم آسیب عصبی را کاهش می‌دهد.
بیشتر بدانیم: آموزش جامع ماساژ پا
- در انتخاب کفش‌های خود بازنگری کنید:
* اگر به دیابت مبتلا هستید استفاده از کفش‌های مخصوص دیابت برای جلوگیری از آسیب به پاهای شما ضروری است. علاوه بر این شما در فصل تابستان می توانید از صندل های دیابتی به منظور کاهش حرارت در کفش استفاده کنید.
* به‌عنوان یک قانون عمومی، از کفش پاشنه‌بلند استفاده نکنید. کفش‌های پاشنه بلند فشار زیادی به پا وارد می‌کند و به مرور زمان اعصاب پا را دچار آسیب می‌کند.
* از کفش‌هایی با جنس‌های طبیعی مثل چرم، کنف یا کتان استفاده کنید. کفش‌هایی که با مواد مصنوعی و شیمیایی ساخته شده باشند در استفاده طولانی مدت باعث عرق کردن پا و ابتلا به قارچ یا بیماری‌های پوستی دیگر می‌شوند.
* در هنگام پیاده‌روی یا ورزش از کفش ورزشی زنانه یا کفش ورزشی مردانه استفاده کنید و در صورتیکه پای شما در آنها عرق کرده آنها را عوض کرده و بگذارید به خوبی خشک شوند.
- از یک کفی طبی در داخل کفش خود استفاده کنید. قرار دادن کفی، باعث اصلاح ساختار پا و کاهش آسیب و دردهای پا می‌شود.
- در مواردی که دردهای عصبی شدید باشند، روش تحریک عصب ممکن است موثر باشد. روش‌های تحریک عصب مانند:
* تحریک الکترونیکی عصب ها
* مغناطیس درمانی
* لیزر درمانی
* نور درمانی
روش های خانگی درمان سوزش کف پا
برای کاهش گرمای کف پا می توانید از روش های خانگی زیر هم استفاده کنید:
- پاهای خود را برای چند دقیقه در آب سرد قرار دهید. البته این روش برای بیماران مبتلا به اریتروملالژیا توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است به پوستشان آسیب وارد شود.
- در انتهای روز پاهای خود را در محلول نمک اپسوم قرار داده و به آن استراحت دهید. این کار سبب تسکین درد، از بین رفتن بوی بد پا، نرم شدن پوست و کمک به خارج شدن سموم از پا خواهند شد. البته در صورتی که دیابت دارید، قبل از انجام این روش با پزشک خود مشورت کنید.
- از مکمل زردچوبه استفاده کنید. کورکونیوم موجود در زردچوبه هم در تسکین درد موثر است و هم خواص ضدالتهاب، آنتی اکسیدان و ضدباکتری دارد که گفته می شود علائم عصب شناختی را بهبود می‌بخشد.
- از کرم‌های حاوی لیدوکائین یا کاپسایسین یا محلول خانگی زرد چوبه و زنجبیل استفاده کنید.
- حنا گذاشتن به کف پاها می‌تواند باعث خنکی و کاهش درد در پاها شود.
- قبل از خواب پاهایتان را در محلول آب و سرکه سیب قرار دهید و قبل از این که به رختخواب بروید، آنها را خشک کنید. این محلول درد و داغی پای شما را می‌گیرد.
| داغ شدن کف پا | ||
|---|---|---|
| علت | درمان | |
| روش های خانگی | سایر روش های درمانی | |
| کمبود ویتامین | قرار دادن پا در آب سرد | مراجعه به پزشک |
| نوروپاتی دیابتی | قرار دادن پا در نمک اپسوم | استفاده از مکمل‌های غذایی |
| بارداری | استفاده از مکمل‌های زردچوبه | دیالیز |
| یائسگی | محلول زردچوبه و زنجبیل | بررسی و مراقبت پا |
| سندرم تونل تارسال | حنا | کفش مناسب |
| عفونت قارچی | محلول آب و سرکه | تحریک الکتریکی عصب |
| آلودگی خون با فلزات سنگین | --- | مغناطیس درمانی |
| شیمی درمانی | --- | لیزر درمانی |
| بیماری‌های مزمن کلیوی | --- | نوردرمانی |
| کم کاری تیروئید | --- | --- |
| اریتروملالژیا | --- | --- |
| واسکولیت | --- | --- |
| چربی خون | --- | --- |
| سبک زندگی | --- | --- |
--سخن پایانی
گرم شدن پاها ممکن است دلایل متفاوتی داشته باشد و علائم آن از یک احساس گرمای خفیف تا داغی شدید و مزمن متغیر است. اولین قدم در درمان این عارضه مراجعه به پزشک و کشف علت پنهان آن است. با وجود این که آسیب دیدن عصب ها ممکن است همیشگی باشد اما با مصرف دارو و انجام اقدامات پیشگیرانه می‌توان از آسیب دیدگی بیشتر جلوگیری کرد.
سلام. کم خونی هم می تواند از دلایل ایجاد داغی و سوزش کف پا باشد؟
پاسخ: سلام دوست گرامی. کم خونی ناشی از کمبود ویتامین در بدن است که می‌تواند از دلایل سوزش کف پا باشد.